superkoel-ijs

Hoe koel je je drankje heel snel af?

Wat heb je nodig voor dit proefje?

  • Grote kom water
  • Houten lepel
  • IJsblokjes
  • Zout
  • Eetlepel
  • Drankjes
  • Thermometer
Volgende stap

Bekijk het filmpje.

Bron Technopolis

Volgende stap

Aan de slag!

Stap 1: Meet de begintemperatuur van het water en leg een drankje in de kom

Stap 2: Doe wat ijsblokjes in de kom

Stap 3: Strooi enkele eetlepels zout over het ijs en roer zachtjes

Stap 4: Volg de temperatuur van het water nauwgezet op

Volgende stap
superkoel-ijs

Hoe zit dat?

Als je een drankje wil afkoelen, wil dat eigenlijk zeggen dat je de 'warme-energie' uit het drankje wil halen. De meest logische manier om dat te doen, is door het blikje in de kou te leggen. Bijvoorbeeld in de koelkast, of in de diepvriezer. Dat werkt als je voldoende tijd hebt. Het gaat traag omdat er weinig contact is tussen het drankje en de kou.


Warme-overdracht gaat het best via 'geleiding', waarbij twee stoffen met elkaar in contact zijn. Gewoon in lucht, gaat het veel minder goed. Daarom helpt het om je blikje in koud water onder te dompelen. Dan is er heel veel contact tussen het warme blik en het koude water. Warmte kan dan makkelijk via geleiding van het blikje naar het omringende water getransporteerd worden.


Het komt er dus op aan om je water zo koud mogelijk te krijgen. Dit kan je doen door ijs tot te voegen, met wat extra zout. Zout verlaagt het vriespunt van water - en dus ook het smeltpunt van ijs. Dat wil zeggen dat ijs niet smelt bij 0°C, maar bij een lagere temperatuur. Dat is ook de reden waarom we zout strooien in de winter: het ijs zal sneller smelten.


Als water 10 procent zout bevat, smelt het al bij -6°C, met 20 procent bij -16°C, en zo kun je doorgaan tot het water 'verzadigd' is (359g/l water) en er geen zout meer kan oplossen: dan kom je aan -21,1 °C. 


Waarom koelt ijs dat sneller smelt, ons drankje af? Omdat ijs warmte nodig heeft om te kunnen smelten. Hoe groter het temperatuurverschil, hoe meer warmte het ijs onttrekt aan de omgeving. Door zout toe te voegen, vergroten we het temperatuurverschil, waardoor er veel meer warmte aan het omringende water én aan het drankje wordt onttrokken. De temperatuur van het blikje daalt dus pijlsnel! 


Dat weet je dan ook weer!

Willekeurige vraag
Zoek dit uit!

sdflk jsdflk sdfjkl